Kalkulator standaryzacji
Spis treści
Jak przeprowadzić standaryzację?Obliczanie wartości Z: przykładCo to jest tabela wartości Z?Kalkulator wartości Z i metoda „six sigma”FAQsWartość standaryzowana, zwana też wartością Z (ang. Z-score), pozwala określić, o ile wartości odchylenia standardowego dana obserwacja odbiega od średniej. Nasz kalkulator standaryzacji wykona dla ciebie tę transformację. Poniżej możesz dowiedzieć się więcej o tym, jak wykonuje się standaryzację oraz do czego służą tablice wartości standaryzowanych.
🙋 Jeśli chcesz zgłębić pokrewny temat, sprawdź nasz kalkulator testu Z i zostań ekspertem w dziedzinie statystyki!
Jak przeprowadzić standaryzację?
Wartość standaryzowana jest zdefiniowana jako różnica między wartością obserwacji a średnim wynikiem w próbie, podzielona przez odchylenie standardowe. Mierzy ona odległość obserwacji od średniej w języku ilości odchyleń standardowych.
-
Wartość Z = -1 oznacza, że nasza obserwacja jest mniejsza od średniej o jedno odchylenie standardowe.
-
Wartość Z = 0,5 oznacza, że nasza obserwacja jest większa od średniej o pół odchylenia standardowego.
W analizie danych statystycznych używamy również określenia wynik znormalizowany, ponieważ przeprowadzenie standaryzacji sprawia, że rozkład próbki zbliża się do standardowego rozkładu normalnego.
Aby znaleźć wartość standaryzowaną, należy najpierw obliczyć średnią i odchylenie standardowe zestawu danych. Średnia, oznaczana symbolem μ, jest sumą wszystkich wartości w zbiorze danych podzieloną przez liczbę punktów danych. Można ją zapisać jako μ = ∑x / n
. Odchylenie standardowe obliczamy według wzoru:
σ = √[∑(x - μ)² / n]
gdzie x
oznacza wartość obserwacji, a n
liczbę obserwacji. Aby poznać więcej szczegółów, warto odwiedzić Omni kalkulator odchylenia standardowego 🇺🇸.
Aby znaleźć wartość Z, wystarczy teraz zastosować następujący wzór:
Z = (x - μ) / σ
Obliczanie wartości Z: przykład
Rozważmy następujący problem: czworo uczniów zdawało egzamin i osiągnęli następujące wyniki: 50, 53, 62 i 70 punktów. Jaka jest wartość Z wyniku 62?
-
Znajdujemy średnią wyników:
μ = (50 + 53 + 62 + 70) / 4 = 58,75
Możesz sprawdzić ten wynik w naszym kalkulatorze średniej. -
Obliczamy dla każdego wyniku
x
wartość (x - μ)²:
- (50 - 58,75)² = 76,5625;
- (53 - 58,75)² = 33,0625;
- (62 - 58,75)² = 10,5625; oraz
- (70 - 58,75)² = 126,5625.
-
Obliczamy odchylenie standardowe:
√[(76,5625 + 33,0625 + 10,5625 + 126,5625) / 4] =√(246,75 / 4) = 7,854
-
Wprowadzamy te dane do wzoru na wartość Z dla wyniku
x = 62
:
Z = (62 - 58,75) / 7,854 = 0,41
-
Właśnie znaleźliśmy wartość Z dla wyniku 62!
Możesz też użyć Omni kalkulatora standaryzacji, by znaleźć średnią lub odchylenie standardowe gdy znasz wartość Z. Sprawdź!
Co to jest tabela wartości Z?
W tabeli wartości Z można znaleźć prawdopodobieństwo tego, że obserwacje pochodzące z badanej populacji będą miały wartość co najwyżej taką, jak obserwacja, której wartość Z badamy.
Technicznie, jest to pole pod wykresem gęstości standardowego rozkładu normalnego na lewo od badanej wartości Z. Pamiętajmy, że całkowite pole pod tym wykresem jest równe 1.
Bazując na naszym przykładzie z poprzedniego rozdziału znaleźliśmy z-score dla wartości 62, który jest równy 0,41. Aby znaleźć prawdopodobieństwo w tabeli, musimy wiedzieć, że pierwsza kolumna to lista wartości Z (z dokładnością do jednego miejsca po przecinku), a w pierwszym wierszu można znaleźć cyfrę, która znajduje się na drugim miejscu po przecinku danego z-score. Zatem najpierw znajdujemy z = 0,4 w pierwszej kolumnie; ta wartość wyznacza właściwy wiersz. Aby wiedzieć, która kolumna jest tą właściwą, znajdujemy 0,01 w pierwszym wierszu. Na przecięciu właściwego wiersza i kolumny znajdujemy wartość 0,6591. Możemy stwierdzić, że prawdopodobieństwo uzyskania przez ucznia wyniku 62 lub niższego na egzaminie jest równe 0,6591, czyli 65,91%.
Znając to prawdopodobieństwo, możemy również znaleźć prawdopodobieństwo tego, że wynik będzie wyższy niż 62. Jest to po prostu 1 - 0,6591 = 0,3409 lub 34,09%. Wyznaczyliśmy tym samym tak zwaną wartość p (ang. p-value). Aby dowiedzieć się więcej, udaj się do Omni kalkulatora wartości p.
Kalkulator wartości Z i metoda „six sigma”
99,7% obserwacji procesu o rozkładzie normalnym znajduje się w odległości co najwyżej trzech odchyleń standardowych (na prawo albo na lewo) od średniej rozkładu. Zatem tylko 0,3% możliwych realizacji tego procesu będzie leżało poza tym przedziałem trzech sigm!
Jeśli rozszerzymy ten przedział aż do sześciu sigm w lewo i w prawo, to zmieści się w nim aż 99,9999998027% obserwacji. Zastosowanie tej zasady w praktyce oznacza, że np. fabryka może spodziewać się 3,4 defektu na każdy milion gotowych produktów.
Takie zdarzenia można uznać za bardzo mało prawdopodobne: są to wyjątkowo pechowe wypadki z jednej strony i nadzwyczaj szczęśliwe zbiegi okoliczności z drugiej. Załóżmy, że w długim okresie czasu wykonujemy powtarzalne zadanie, które można opisać rozkładem normalnym (np. produkcja standaryzowanego przedmiotu). W takim przypadku chcielibyśmy, aby poważne błędy miały bardzo małą szansę zaistnienia i zdarzały się bardzo rzadko.
Z tego powodu powstał system kontroli jakości oparty na standardowym rozkładzie normalnym, zwany six sigma (czyli sześć sigm). System ten, opracowany w latach 80. przez firmę Motorola, wykorzystuje analizę statystyczną do wykrywania i eliminowania błędów.
Istnieje pięć głównych elementów tego procesu:
- definicja;
- pomiar;
- analiza;
- poprawa; oraz
- kontrola.
Podstawowym założeniem jest to, że proces wymaga poważnej korekty, gdy odbiega od swojej średniej o więcej niż trzy sigma. Innymi słowy, głównym celem zarządzania jakością i kontroli powinno być uzyskanie wyniku procesu produkcyjnego jak najbardziej zbliżonego do rozkładu normalnego.
Metoda six sigma w ciągu ostatnich trzech dekad została wykorzystana do poprawy funkcjonowania wielu przedsiębiorstw, fabryk i biur.
Jak interpretować wartość standaryzowaną?
Wartość standaryzowana mówi nam, o ile odchyleń standardowych obserwacja odbiega od średniej. Dodatnia wartość Z oznacza, że obserwacja jest większa niż średnia, a ujemna, że jest mniejsza niż średnia. Na przykład, wartość Z równa 1 oznacza, że obserwacja jest o jedno odchylenie standardowe powyżej średniej.
Jak znaleźć wartość Z na kalkulatorze?
Aby znaleźć wartość Z na zwykłym kalkulatorze, wykonaj następujące kroki:
- Oblicz średnią jako
(∑x) / n
. - Oblicz odchylenie standardowe, korzystając z łatwego do użycia wzoru
(∑(x²) - (∑x)²/n) / n
. Jeśli estymujesz odchylenie z próbki, zmień mianownik nan - 1
. - Oblicz wartość Z ze wzoru
Z = (x - średnia) / odchylenie
.
Czy wartość Z może być ujemna?
Tak, ujemna wartość Z wskazuje, że badana obserwacja jest mniejsza od średniej.
Jak czytać tabelę wartości standaryzowanych?
Tabela wartości Z pomoże ci przeliczyć wartość Z twojej obserwacji na jej wartość p (lub percentyl). Musisz wykonać następujące kroki:
- Określ, czy twoja wartość Z jest ujemna czy dodatnia.
- Jeżeli wartość Z jest ujemna (tj. punkt danych jest mniejszy niż średnia), użyjemy ujemnej tabeli wartości Z. Jeśli jest dodatnia (tj. punkt danych jest większy od średniej), użyjemy dodatniej tabeli wartości Z.
- W kolumnie po lewej stronie znajdujemy wartość, która najlepiej pasuje do naszej wartości Z pod względem pierwszej pozycji po przecinku, czyli liczby części dziesiętnych. Np. dla wartości Z równej 2,15, wybieramy 2,1.
- W górnym wierszu szukamy wartości, która pasuje do drugiej pozycji po przecinku, czyli liczby części setnych. Np. dla wartości Z 2,15 wybieramy 0,05.
- Znajdujemy wartość w miejscu przecięcia wyznaczonego wyżej wiersza i kolumny. Dla wartości Z równej 2,15, tabela podaje wartość 0,98422. Jest to wartość p odpowiadająca badanej obserwacji.
- Aby znaleźć odpowiadający percentyl, mnożymy wartość p przez 100%. Wartość Z równa 2,15 znajduje się w 98 percentylu.
Jaka jest wartość Z dla 90 percentyla?
90 percentylowi odpowiada wartość Z równa 1,645.
Jak znaleźć wartość Z znając średnią i odchylenie standardowe?
Jeśli znasz średnią i odchylenie standardowe, możesz wyznaczyć wartość Z ze wzoru Z = (x - μ) / σ
gdzie x
jest twoim punktem danych, μ
jest średnią, a σ
jest odchyleniem standardowym.
Jak znaleźć wartość p na podstawie wartości Z?
Najprostszym sposobem na znalezienie wartości p dla zadanej wartości Z jest użycie pakietu statystycznego lub tabeli wartości Z. Trudno jest to obliczenie wykonać ręcznie, bo wymaga ono wyznaczeniu pola pod krzywą dzwonową (gęstością rozkładu normalnego).